Asik Remzani - Özdeyisler

Âşık Remzâni

Yorum

İçerik

Ozanlarımız

Yolumuz

Sözlük: A - Z

ŞAH HATAYİ 110

Hazırlayan: Hasan OYTUN

Alevi inancında Yedi Ulu Ozanlardan biri olan Şah İsmail Hatayi, Azeri asıllı Türkmen’dir. Babası Şeyh Haydar, anası Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan’ın kızı Alemşah Halime Begüm Sultan’dır. 1487 yılında Güney Azerbaycan’ın Erdebil kentinde doğmuştur.

Alevilerin Cemlerinde deyişleri en çok okunan Yedi Ulu Ozanlar`dan biridir. Şah İsmail Hatayi, 1500 yılında Erzincan’nın Sarıkaya Yaylasında, Seyyid Ocakları mensubu Dedeler ile Türkmen aşiret ve oba beylerinin katıldığı büyük Türkmen kurultayında başkanlık etmiş, 9 Eylül 1502 tarihinde de Tebriz’de Safevi Türkmen Kızılbaş Devleti’ni kurmuştur. Anadolu insanının duygularına tercüman olan düvaz imam ve deyişleriyle gönüllerde taht kurmuş “kalem ve kılıç sahibi” olmuş, HAK- MUHAMMED-ALİ sevgisini terennüm etmiş, deyişleri CEM ibadetlerinin temelini oluşturmuştur.

Alevi inanç ve ilkelerini coşkulu bir şekilde işleyen şiirleri, yüzyıllardır Anadolu’nun ve Balkanlar’ın her köşesine yayılmış, ezberlenmiş, aşıklar sazlarıyla çalıp söylemişlerdir. Günümüzde de ŞAH HATAYİ SEVGİSİ Alevilerce değerinden hiçbir şey kaybetmeden yaşatılmaktadır. 37 yaşında iken Azerbaycan’da Hakk’a yürümüştür. Kabri Erdebil’dedir.

Ozanımızın hayatı ile ilgili daha geniş bilgi için "Yedi Ulu Ozanlar" bölümüne girebilirsiniz !

-1-

Âdem oldum geldim Âdem içine

Nasîb olmaz dürlü candan içeru

Zenbûr olub kândan kâna geçerken

Bir kâna uğradım kândan içeru

Kardaş gel erkâna bu erkân değil

Oynatma atını bu meydân değil

Süleyman’dan esen Süleyman değil

Süleyman var Süleyman’dan içeru

İrfân meclisinde irfân almışam

Lâ’l-i Bedahşan’dan mercân almışam

Bin cânı verüben bir cân almışam

Ol cânı saklaram candan içeru

Hatâyî Sultân’ın nutkunu hakla

Ne dileğin varsa kendinde yokla

Mürşidin pendini iyice sakla

Damardan ilikten kandan içeru

-2-

Âftâb-ı âlem-i tevhîdi kıldı âşikâr

Kalmadı dünyâ yüzünde mihnet-i jeng-i gubâr

Bu duâyı zâhir etti ol şeh-i Düldül süvâr

Lâ fetâ illâ Ali lâ seyfe illâ Zülfekâr

Bin şükür bes tahtına geldi Süleymân-ı zamân

Hükmüne fermanber oldu hem zemîn ü âsmân

Bu duâyı hâtemine yazdı çün nakş-ı nişân

Lâ fetâ illâ Ali lâ seyfe illâ Zülfekâr

Çünki çıktı Kâ’be’den hak ile bâtıl farkına

Bâtıl oldu ol kişi aldandı dünyâ zevkına

Bu duâyı okuyanlar düşdü rahmet garkına

Lâ fetâ illâ Ali lâ seyfe illâ Zülfekâr

Tanrı arşdan Kürs’e indirdi anın çün bî-nikâb

Sâki sırrın keşf kıldı aradan gitti hicâb

Bu duâyı hak bilenler secdeye kıldı şitâb

Lâ fetâ illâ Ali lâ seyfe illâ Zülfekâr

Bu kamer devrinde mü’min müşrikîn oldu cüdâ

Bunu böyle tâ ezelden zikr ederdi Mustafâ

Mü’minin dilinde dâim zâhir idi duâ

Lâ fetâ illâ Ali lâ seyfe illâ Zülfekâr

Doğdu mağribden güneş geldi kıyâmetten nişân

Îsi gökten yere indi zâhirâ devr-i zamân

Bu duâyı eyledi Hak leşkeri vird-i zebân

Lâ fetâ illâ Ali lâ seyfe illâ Zülfekâr

Mehdi-i sâhib zamân devrânı geldi âleme

Külli eşyâ ehlinin sultânı geldi âleme

Bu duâ derd ehlinin dermânı geldi âleme

Lâ fetâ illâ Ali lâ seyfe illâ Zülfekâr

Ey Hatâyî Mehdi-i sâhib zamân devrânıdır

Ehl-i fazla va’de-i hûr ü cinân devrânıdır

İsm-i A’zam zâhir oldu Câvidân devrânıdır

Lâ fetâ illâ Ali lâ seyfe illâ Zülfekâr

-3-

Akıl gel beru gel beru

Gir gönüle nazar eyle

Görür göz işidir kulak

Söyler dile nazar eyle

Baştır gövdeyi götüren

Ayak menzile yetüren

Dürlü maslahat bitüren

İki ele nazar eyle

Sofî isen alub satma

Helâline harâm katma

Yolun eğrisine gitme

Doğru yola nazar eyle

İki elin kızıl kanda

Çok günâhlar vardır bende

Yâ İlâhî kerem sende

Düşkün kula nazar eyle

Hatâyî eydür yâ Ganî

Veren Mevlâ alur canı

Evvel kendi kendin tanı

Sonra ile nazar eyle

-4-

Ali’nin sırrına ereyin dersen

Bir mürşid-i kâmil bul da andan gel

Küfrünü imâna satayım dersen

Var kendi küfrünü bil de andan gel

Şerîat ma’nisi insane sözdür

Tarîkat sözlerimiz gece gündüzdür

Gönül bahr-i aşktır deryâ denizdir

Bahrî ol ummâna dal da andan gel

Pişiri pişiri söyle sözünü

İki babdan ayırma gör gözünü

Mürşidine teslim eyle özünü

Musâhib kapusun bul da andan gel

Cellâd oluben cânına kıyagör

Ârif olub her ma’niden duyagör

Cesedin kendi elinden yuyagör

Kendi namâzını kıl da andan gel

Şah Hatâyî’m ma’ni söylerim dilden

Ayırırlar seni kibr ile kinden

Ölmeyene nasîb olmaz bu yoldan

Var ölmezden evvel öl de andan gel

-5-

Ali´yi severem candan içeru

Yolunun sürerem yoldan içeru

Bana bende demen bende değilem

Dahi bendeler var benden içeru

Dinin terk edenün işidür küfrü

Ol ne küfürdür imandan içeru

Şeriat tarikat ma´rifet haktdır

Hakikat od´u var andan içeru

Süleyman kuş dilin bilür dediler

Süleyman var Süleyman´dan içeru

Hak rehberi varır Hak´ka yetürür

Dahi rehber var rehberden içeru

Şah Hatâyî özün Hak´ka yetürür

Kapuda kul dürür sultan içeru

-6-

Bahârın geldiği neden bileyim

Gül dikende biter bülbül daldadır

Eyyûb’un teninde iki kurt kaldı

Biri ipek sarar biri baldadır

Gönlüne getirme şek ile gümân

Seyyid Nesîmî’ye de ol oldu şân

Tanrı ile bin bir kelâm söyleşen

Ali Medîne’de Mûsâ Tûr’da dır

Şerîat yolunu Muhammed açtı

Tarîkat gülünü Şah Ali seçti

Şu dünyadan nice yüz bin er geçti

Anlar ittifakta Mehdî yoldadır

Âdemin hâtemin zât-ı Fazlullâh

Eşyâyı gark etmiş bu bir sırrullâh

Şehinşâh-ı kutb-i âlem zıllullâh

Kudret-i nârı mü’min kuldadır

Şah Hatâyî’m eydür sırrını deme

Kılagör namâzın kazâya koma

Şu yalan dünyâda hiç sağım deme

Tenin teneşirde sinin saldadır

-7-

Bâtınımda dedi bana bir aziz

Mahabbetten geçen Hakk’dan da geçer

Vermen nasîbini kesin gıdâsın

Mahabbetten geçen Hakk’dan da geçer

Mahabbet Âdem’i Hakk’a yaradır

Mahabbet etmeyen can müdârâdır

Dünyâ vü ahrette yüzü karadır

Mahabbetten geçen Hakk’dan da geçer

Gerçek olan bir nefese inana

Canımız veririz kurbân cânâna

Lâ’net olsun ikrârından dönene

Mahabbetten geçen Hakk’dan da geçer

Mahabbetten hâsıl oldu Muhammed

Ali’ye verildi cümle velâyet

On iki imâmın erkânı şefâat

Mahabbetten geçen Hakk’dan da geçer

Dört kapu kırk makâm yetmiş iki kat

Mahabbet dedikleri tecellî-zât

Mü’mine müslime hayır nasîhat

Mahabbetten geçen Hakk’dan da geçer

Mahabbet dediğin haslar hasıdır

Mahabbet olmayan Hakk’ın nesidir

Dost Hatâyî’nin bu Hakk nefesidir

Mahabbetten geçen Hakk’dan da geçer

-8-

Ben de bildim benlik yoktur özümde

Benliğim mürvete saldım ezelden

Tuttuğumuz îman ikrâr kapusu

Bir pîrin eteğin tuttum ezelden

Şerîat öğrendim bin bir ad içün

Hakîkat öğrendim ayn-ı zât içün

Ma’rifet öğrendim bu sıfât içün

Tarîkate hizmet ettim ezelden

Şerîatın ince yolları vardır

Hakîkatin derin gölleri vardır

Ma’rifetin gonca gülleri vardır

Bülbülüm gülşende öttüm ezelden

Rahmân kılıcıdır Seyf-i Ahmedî

Çaldı çâr pâreden Tîğ-ı Hayderî

Fâtıma hem Zülfikâr-ı Kanberî

O demde kırklara yettim ezelden

Nûh ile ben bir gemiye binmişem

Yûsuf’u tufanla sele vermişem

Sanma bu cihâna henüz gelmişem

Bunca geldim bunca gittim ezelden

Hüseynî’yem bugün meydân içinde

Okudum dinledim irfân içinde

Yetmiş bin yıl evvel Fürkân içinde

Cebrâil’e kelâm ettim ezelden

Hatâyî ümîdim kesmezem Hakk’tan

Bizi vâr eyledi o demde yoktan

Balçığımız yuğurmuştur topraktan

Türâbîyem yerde bittim ezelden

-9-

Bendesiyem can ü dilden padişahımdır Ali

Gözlerim nuru ziyası bedr-i mahımdır Ali

Yoluna hak olduğum püştü penahımdır Ali

Kıblegahımdır Muhammed secdegahımdır Ali

Men Hasen Hulk-i Rıza'nın bir muhibb-i haliyem

Hamdülillah kim hasedle kibr ü kinden haliyem

Şah Hüseyn-i Kerbela'nın baş açık abdalıyem

Kıblegahımdır Muhammed secdegahımdır Ali

Şah Zeynel Abidin hem Bakır ile Ca’fer‘i

Biliniz bunları sevmektir iman ey din eri

Daima söyle bu nutku olmayasın serseri

Kıblegahımdır Muhammed secdegahımdır Ali

Musa-i Kazım'ı her kim bildi oldu ehl-i Hak

Gel şehim şahı Ali Musa Rıza'dan al sebak

Ten gözünü giderüb can gözü ile ana bak

Kıblegahımdır Muhammed secdegahımdır Ali

Şah Taki vü ba Naki'nin kulu ol ey bahtiyar

Bunları sevene rahmet eyledi Perverdigar

Mü'min olanlar bu nutku zikr ederler aşikar

Kıblegahımdır Muhammed secdegahımdır Ali

Askeri'ye asker olmak diler isen ey hümam

Kıl tevella hanedana Ahmed'i bulgıl tamam

Hatm oliserdir imamet Mehdi'de beyn-el-enam

Kıblegahımdır Muhammed secdegahımdır Ali

Ey Hatâyî gafil olma işbu dünya fanidir

Her ne kim geldi vücude alemin mihmanıdır

Bu kelamı vird edinmek arifin erkanıdır

Kıblegahımdır Muhammed secdegahımdır Ali

-10-

Bir can bir can özenüb gelince

El uzatmayınca etek tutulmaz

Rehberinden tevbe okunmayınca

Yuyma anın insanlığı bilinmez

Kâmil rehber dürür özünü yuyan

Ol kerem kânıdır suyunu koyan

Varub Hakk ceminde yerini bulan

Musâhibsiz anın özü yuyulmaz

Musâhibi olan özü yuyulur

Hak ceme elsiz ayaksız varılur

Kahrı küfrü lûtfu hep imân olur

Aşnasız işleri varsa da olmaz

Aşna gerek imiş yola gitmeğe

Cehd eyleyüb dost gediğin aşmaya

Dört kapu içinde bir ev yapmaya

Mürşidsiz ol dört kapudan girilmez

Mürşid olur dört kapudan girilür

Özün teslîm edüb rızâ sürülür

Mü’min ise nûrdan kefen sarılur

Pirsiz cemâatte namâz kılınmaz

Namâz kılar cemâatte irfânda

Cânın yargılasın o tatlı sinde

Yarın varırsanız mahşer yerinde

Yargılanmadan cennete girilmez

Hatâyî’m türâba indirdi teni

Âleme nûr ile doldurdu seni

Pîrin meydânında kurtarsın seri

Anlar cehennemin od’una yanmaz

-11-

Bir gün Muhammed evde otururken

Dört melâik ana nidâ getürdü

Selmân’ın çeğnide geldi bir oğlan

Ne güzel izzetle kelâm getürdü

Muhammed oğlanın selâmın aldı

Kalkuben ayağa buyurun dedi

Muhammed oğlana yerini verdi

Oğlan geçti seccâdeye oturdu

Cebrâil der bu oğlanı bilsevüz

İzzet edüb selâmını alsavuz

Üstümüzde benlik vardır görsevüz

Ayağına yüzümüzü sürüdü

Muhammed der bu oğlan Ali’dir

İns ü cinn ü meleklerden uludur

Gerçeklerin izzet etmek yoludur

İşitti Cebrâil özün yitürdü

Ali yaradılmış mısın sen dedi

Muhammed yüzünü gördü dost dedi

Melekler Ali’den nişan istedi

Zühre yıldızın alnında getürdü

Oğlanın Ali idüğün bildiler

Mürvet deyüben dârına durdular

Özlerine hayli sitem sürdüler

Birisi cennetten elma getürdü

Elmayı getürüb tercemân kodu

Şah eline alub çâr pâre kırdı

Birini Muhammed nitti gördü

Uçan melekler dergâha yetürdü

Hakk Teâlâ gör nice nazar kıldı

Cümle velâyeti Şah ana verdi

Biri Düldül biri Zülfikâr oldu

Fâtıma vü Kanber anda yaturdu

Şah Hatâyî eydür özün bilenler

Arayub özünde gevher bulanlar

Üstad nazarında kâmil onlalar

Anlar da özün dergâha yetürdü

-12-

Bir güzelin vücudunun şehrine

Bak nazar eyle de hemen arif ol

Dükkanında dediğin metaına

Bak nazar eyle de heman arif ol

Seyr et özge erenlerin göresin

Tabib sarar yüreğimin yarasın

Çerb eyleme muhabbetin çırasın

Yak nazar eyle de heman arif ol

Hercai güzele koşma başını

Hercailik edüb atar taşını

Müşteri bulursan çöz kumaşını

Sat nazar eyle de heman arif ol

Beş vakit farzdır sünneti de kaç

Özünü tanış da müşkilini seç

Hakikat tarlasına Ma’rifet ler saç

Ek nazar eyle de heman arif ol

Hatâyî’m der rahm etmezem yalana

Özün teslim eder kendi gelene

Ay Ali’dir gün Muhammed bilene

Bak nazar eyle de heman arif ol

-13-

Bir nefescik söyleyeyim

Dinlemezsen neyleyeyim

Aşk deryâsın boylayayım

Ummâna dalmağa geldim

Aşk harmanında savruldum

Hem elendim hem yuğruldum

Kazana girdim kavruldum

Meydâna yenmeğe geldim

Ben Hakk’la oldum âşinâ

Kalmadı gönlümde nesne

Pervâneyem âteşine

Şem’ine yanmağa geldim

Ben Hakk’ın kemter kuluyam

Kem damarlardan berîyem

Ayn-ı cemin bülbülüyem

Meydâna ötmeğe geldim

Şah Hatâyî’dir özümde

Hiç hilâf yoktur sözümde

Eksiklik kendi özümde

Dârına durmağa geldim

-14-

Bir kandilden bir kandile atıldım

Türab olup yeryüzüne saçıldım

Bir zaman Hakk idim Hakk ile kaldım

Gönlüme od düştü yandım da geldim

Evelden evvele biz Hakkı bildik

Hakktan nida geldi Hakka Hakk dedik

Kırklar meydanında yunduk pak olduk

İstemem yunmayı yundum da geldim

Şunda bir kardaşla kayda düşmüşüm

Pirler makamında yanmış pişmişim

Kırklar meydanında hem görüşmüşüm

İstemem yanmayı yandım da geldim

Şah Hatâyî eder senindir ferman

Olursun her kulun derdine derman

Güzel şahım sana bir canım kurban

İstemem kurbanı kestim de geldim

-15-

Biz de hânedana gider der idik

Mihmân canlar bize safâ geldiniz

Her sabah her sabah yüzüm üstüne

Mihmân canlar bize safâ geldiniz

Beli dedik bir gerçeğin destine

Canım kurbân olsun Hakk’ın dostuna

Her sabah her sabah yüzüm üstüne

Mihmân canlar bize safâ geldiniz

Tuttuğumuz bir gerçeğin elidir

Gittiğimiz imâmların yoludur

Serçeşmemiz Hacı Bektaş Velî’dir

Mihmân canlar bize safâ geldiniz

Gitti yoldaşlarım kaldım yalınız

Bağçede açılur gonca gülümüz

Şeker mahabbetiz tatlı dilimiz

Mihmân canlar bize safâ geldiniz

Baykuş gibi ne beklersin vîranı

Şükür olsun seni bize vereni

Sultan Hatâyî’nin işi yereni

Mihmân canlar bize safâ geldiniz

-16-

Biz ezelden ta ebed meydana gelmişlerdenüz

Şah-ı Merdan aşkına merdane gelmişlerdenüz

Yazmağa Hakk'un Kelamullah'ı natık şerhini

Bu beyanun ilmine Kur'an'e gelmişlerdenüz

Gayı mutlak'dan temaşa'yı ruh-i ziba içün

Bu şehadet mülküne seyrane gelmişlerdenüz

Kainatı suret-i Rahmene tebdil eylerüz

Ruh-i Kuds'ün Ruhıyuz insane gelmişlerdenüz

Bir mu'anber turranın küfrine amenna deyüb

Hakk'a teslim olmuşuz iymane gelmişlerdenüz

Sak-i Baki elünden mest olub içmekteyüz

Katre-i mest olmışuz mestane gelmişlerdenüz

Ey Hatâyî iyd-i Ekberdür cemali dilberün

Biz bu iyd-i Ekber'e kurbane gelmişlerdenüz

-17-

Bizim içtiğimiz dolu

Erenlerin dolusudur

Ummânlara dalub giden

Erenlerin gemisidir

Hiç ummâna dalmadın mı

Dalub gevher almadın mı

Tâlib yola gelmedin mi

Yine kendi bilisidir

Ulu şarlar bedestânlar

Al çiçekli gülistânlar

Ala gözlü mestâneler

Pîrim Ali korusudur

Kimdir bunu böyle deyen

Erenlerden öğüd alan

Yeşil alem çeküb gelen

Pîrim Ali kendisidir

Şah Hatâyî Didâr’a bak

Mansur ipin boynuna tak

Nesîmî oldu Hakk’la Hak

Ol üzülen derisidir

-18-

Bu yolun yolcusu olayım dersen

Elde iki karpuz tutmalı değil

Derviş olup şalvar giyeyim dersen

Gâhi giyüb gâhi atmalı değil

Laden bahçesinde gonca gül olmaz

Kâmil ile yoldaş olan yorulmaz

İki mahlûk vardır Hakk’a kul olmaz

Mağrurluk kibirlik etmeli değil

Mağrurlar orada olurlar yalan

Kibir imiş yorulub yollara kalan

Eğer yolcu isen köprüyü dolan

Göz göre çamura batmalı değil

Koyun kuzusuna nasıl meledi

Öküzün kulağına kimler enedi

Garib bülbül gül dalında tünedi

Her çalı başında ötmeli değil

Şah Hatâyî İmam Câfer muhbiri

Hakk’ın yârânıdır Veysel Karânî

Hakk’ın haznesinden gelen güheri

Müşteri olmayana satmalı değil

-19-

Bugün ele almaz oldum ben sazım

Arşa direk direk çıkar avazım

Dört şey vardır bir karındaşa lazım

Bir ilim, bir kelam, bir nefes, bir saz

Güzel Ali´m çıksa çıksa salınsa

Bedir aylar gibi doğsa dolunsa

Dört şey vardır bir karındaşa lazım

Bir hayr, bir şer, bir ibadet, bir niyaz

Yaz olunca çayır çimen üstüne

Armağan sunarlar dostu dostuna

Dört şey vardır avı almış destine

Bir şahin, bir doğan, bir espir, bir baz

Cahil olan söyler sözün bilmez

Meydana gelince özünü bilmez

Dört şey vardır cennet yüzünü görmez

Bir münkir, münafik, bir yezid, gammaz

Şah Hatâyî´m eydür sen kulun nider

Güzel dünyasını terk eder gider

Dört şey vardır yıldan yıla devr eder

Bir aydır, bir gündür, bir kıştır, bir yaz

-20-

Bugün mâtem günü geldi

Âh Hüseyn ü vâh Hüseyin

Senin derdin bağrım deldi

Âh Hüseyn ü vâh Hüseyin

Kerbelâ’nın önü yazı

Yüreğimden çıkmaz sızı

Yezîdler mi kırdı sizi

Âh Hüseyn ü vâh Hüseyin

Bizimle gelenler gelsün

Serini meydanda koysun

Hüseyn ile şehid olsun

Âh Hüseyn ü vâh Hüseyin

Kerbelâ’nın yazıları

Şehid düştü gâzîleri

Fatma ana kuzuları

Âh Hüseyn ü vâh Hüseyin

Esti deli poyraz esti

Kâfir Mervân bizi bastı

Hüseyn’in başını kesti

Âh Hüseyn ü vâh Hüseyin

Kerbelâ’nın önü düzdür

Geceler bana gündüzdür

Şah Kerbelâ’da yalnızdır

Âh Hüseyn ü vâh Hüseyin

Gökte yıldız paralandı

Şehribân ana karalandı

İmâm Hüseyn yaralandı

Âh Hüseyn ü vâh Hüseyin

İmâm Hüseyn attan düştü

Kâfir gelüb kanın içti

Atı Medîne’ye kaçtı

Âh Hüseyn ü vâh Hüseyin

Bir su verin ma’sum cana

Yezîd içti kana kana

Fatma ana yana yana

Âh Hüseyn ü vâh Hüseyin

Kerbelâ’da biter yonca

Boyu uzun beli ince

Şah Hatâyî’m kasârınca

Âh Hüseyn ü vâh Hüseyin

-21-

Çıktım kırklar yaylasına

Çağırdım üçler aşkına

Özümü ummâna saldım

Muhammed Ali aşkına

Gelsin Muhammed’im gelsin

Düşmüşlerin elini alsın

Cânım Hakk’a kurban olsun

Muhammed Ali aşkına

Gelin şu faktan geçelim

Akı karayı seçelim

Âb-ı kevserden içelim

Muhammed Ali aşkına

Bu dünyâ kurulu bir faktır

Gerçeklere sözüm yoktur

Allah bir Muhammed haktır

On İki İmam aşkına

Şah Hatâyî’m der varalım

Anda dîdarlar görelim

Gerçeğe canlar verelim

Muhammed Ali aşkına

-22-

Dâimâ fikrimde zikrim ya Muhammed yâ Ali

Gönlümün evinde şükrüm yâ Muhammed yâ Ali

Kendi özün tanıyamaz seni yakin bilmeyen

Âlemin âyînesisin yâ Muhammed yâ Ali

Kalmışam zulmet içinde sen inâyet kıl bana

Men günahkârem günahkâr yâ Muhammed yâ Ali

Seyyid-i Battâl Gazî, Hacı Bektâş-ı Velî

Cümlesinin sırrı sensin yâ Muhammed yâ Ali

Baş açık yalın ayak yüğürüşür abdallar

Kerbelâ’da çağrışurlar yâ Muhammed yâ Ali

Bu Hatâyî vâsıl olmuş sıdk ile şâha müdâm

Dü cihanda matlabım bu yâ Muhammed yâ Ali

-23-

Dervişlik eydür bana

Sen derviş olamazsın

Bari diyeyim sana

Sen derviş olamazsın

Özünden gecmeyince

Birliğe yetmeyince

El etek tutmayınca

Sen derviş olamazsın

Özün ile fakırsın

Dürlü diller okursun

Var yok yere kakırsın

Sen derviş olamazsın

Kakmak eğer olaydı

Muhammed´den kalaydı

Derviş terkin kılaydı

Sen derviş olamazsın

Hatâyî´m Hak kuludur

Akar çesmi selidir

Dervişlik pek uludur

Sen derviş olamazsın

-24-

Dil ile dervişlik olmaz

Hâli gerek yol ehlinin

Arıleyin her çiçekten

Balı gerek yol ehlinin

Geçmek gerek dört kapıdan

Kurtulasın mürebbîden

Mürebbîden musâhibden

Eli gerek yol ehlinin

Men gezerim dertli dertli

Öter firkatli firkatli

Bülbül gibi ünü tatlı

Dili gerek yol ehlinin

Men gezerim ayık ayık

Deryâlarda olur kayık

Bülbülleri Şâha lâyık

Gülü gerek yol ehlinin

Hatâyî’m der kuşak kuşan

Toz olur türâba düşen

Budur dervişliğe nişan

Yolu gerek yol ehlinin

-25-

Dilbera hüsn ü ruhin gülzar ü cennet bilmişem

Her ne kim senden gelürse ayn-ı rahmet bilmişem

Her ne kim cevr ü cefa kılsan bu miskin gönlüme

Ben gamından ağrıman bu cana minnet bilmişem

Tende can oldukça gitmen astanından senin

Kakipayın ey sanem başımda devlet bilmişem

Her ne kim senden gelürse haste canım nüş eder

Kahrını rahat senin cevrini hürmet bilmişem

Men Hatâyî bendeyem bir padişah-ı vakte kim

Eşiğinde kulluğun sultanca izzet bilmişem

-26-

Dinim içinde îmândır musâhib

Gönül tahtında sultândır musâhib

Koruk değil ana çubuk denilmez

Tarîk evinde tersândır musâhib

Yolumuz incedir varabilene

Sefil gönülde mihmândır musâhib

Yola eğri giden menzile ermez

Sülûk içinde erkândır musâhib

Musâhib yol varandır ey Hatâyî

Muhibb-i hânedanımdır musâhib

-27-
Diz çöküben zikr edelim
Cân ü dilden illâllah Hû
Yedi ceddin yarlığamış
Anınca illâllah Hû

Bunda yanar imiş odlar
Anda olurmuş heybetler
Cehennem kapusun kitler
Anınca illâllah Hû

Okumuşam dört kitâbı
Âyet âyet ü harf be harf
Cümlesinden gürbüz erdir
Anınca illâllah Hû

Başı yasdığa düşünce
Gezer imânın kasdına
Şeytan ana zafer kılmaz
Anınca illâllah Hû

Can Hatâyî’m hepisine
Andan şâhın tapusına
Sekiz uçmak kapısına
Yazmışlardır illâllah Hû

-28-

Dön beri dön beri yüzün göreyim

Ben seni Ali'nin yoluna saldım

İkrarı boynuna zencir olası

Ben seni Ali'nin yoluna saldım

Yarden ayrılmışam bu gündür yasım

İşitsün avazım dinlesün sesim

Yollar karim olsun ikrarın hasım

Ben seni Ali'nin yoluna saldım

Fatma ana oturur muhkem yurduna

Yüzün gören yanmaz tamu od'una

İmamda okunan hutbe adına

Ben seni Ali'nin yoluna saldım

Şah Hatâyî'm eydür derdlerim komam

Yezidler çevirmiş vermiyor aman

Yardımcımız olsun On İki İmam

Ben seni Ali'nin yoluna saldım

-29-

Dün gün intizârım sana Kerbelâ

Varalım İmâm-ı Hüseyn aşkına

Serden gayrı sermâyem yok elimde

Verelim İmâm-ı Hüseyn aşkına

Ne hûb öter şu seherin bülbülü

Mani söyler îman ehlin kulları

Taze açılmış Askerî’nin gülleri

Derelim İmâm-ı Hüseyn aşkına

Rehber tâlibini arıkla getür

Tamâm eyle eksik yerlerin yetür

Rızâ lokmasını meydâna getür

Yiyelim İmâm-ı Hüseyn aşkına

Kapuyu kakdı kırkların birisi

Birisinden mest olubdur vârısı

Sarı kaya pâdişahın korusu

Konalım İmâm-ı Hüseyn aşkına

Şah Hatâyî’m bu yola beli deyu

Çağrışurlar Muhammed Ali deyu

Cümlemiz bir ikrârın kulu deyu

Varalım İmâm-ı Hüseyn aşkına

-30-
Dün ü gün isteğim budur Hudâ’mdan
Mürşidimden gayrı nem var benim de
Dâimâ ayırdı beni izinden
Mürşidimden gayrı nem var benim de

Mürşide hile olmaz doğru gelinür
Yalanın bünyâdı yoktur delinür
Her ne ister isen anda bulunur
Mürşidimden gayrı nem var benim de

Yedi yerde İmam Ca’fer makâmı
Verdiler elime çün erzâkımı
Nakd elinde Şeyh Safî’nin makâmı
Mürşidimden gayrı nem var benim de

Muhammed Ali’nin doğru erkânı
Mürşidine var ki göresin seni
Mürşidin gemidir tâlib yelkeni
Mürşidimden gayrı nem var benim de

Bu sözü söyleyen Sultan Hatâyî
Hatâyî’den gayrı kim var gedâyî
Saların üstüne bin bir kazâyı
Mürşidimden gayrı nem var benim de

-31-

Dünyâdan elin çek divâne gönlüm

Ulaş bir üstâda er ile görüş

Mürşid nazarını yâd ederse dil

İkilikten geçüb bir ile görüş

Er eteğine yüz sürmek dilersen

Aslına zâtına ermek dilersen

Hakk’ın Cemâl’ini görmek dilersen

Nûr ile nûr olup sır ile görüş

Sen nefsini öldür olagör yeksân

Varlık gömleğini eylegil üryân

Yedi iklim dört köşede Lâmekân

Erenlerin sırrı nûr ile görüş

Âşık-ı sâdıklar ola gelmiştir

Ağlayanlar bugün güle gelmiştir

El ele el Hakk’a bula gelmiştir

Tanı kendi özün pîr ile görüş

Hatâyî biçâre kuldur şâhına

Hünkâr Hacı Bektaş nazargâhına

Deli gönül hâk ol düş dergâhına

Er olayım dersen er ile görüş

-32-

Eğer tarikattan haber sorarsan

Murtaza Ali’dir pirimiz bizim

Göre geldiğimizi süre gideriz

Kırklardan ayrılmış sürümüz bizim

Hak yolundan özge yola sapmayız

Rıza kapısından taşra çıkmayız

Cennet cehennem korkusu çekmeyiz

Bunda sorulmuştur sorumuz bizim

Sırrı Hakka gerçeklere baş koştuk

Çiğ yerimiz yoktur kürede piştik

Ne yoldan ne farzdan sünnetten düştük

O can gediğidir yerimiz bizim

Kazancımızı meydana getiririz

Eksikliğimiz varısa bitiririz

Aşna meşrep evinde otururuz

Bine sayılmıştır birimiz

Eydür Şah Hatâyî’m gerçek erenler

Orda pişman olur burada yerenler

Bin kana bir Mürvet dedik erenler

Gerçekler eridir darımız bizim

-33-

Ela gözlü pirim geldi

Duyan gelsin işte meydan

Dört kapıyı kırk makamı

Bilen gelsin işte meydan

Ben pirimi hak bilirim

Yoluna canım veririm

Dün doğdum bugün ölürüm

Ölen gelsin işte meydan

Bağ olan yerde bağ olur

Gül olan yerde hav olur

Bu sitemler çok zor olur

Çeken gelsin işte meydan

Şah Hatâyî der sırrını

Ortaya koymuş serini

Nesimi gibi derisini

Yüzen gelsin işte meydan

-34-

Elif ânı bilmişem ben lâ fetâ illâ Ali

Ye yalanı silmişem ben lâ fetâ illâ Ali

Be bekâ mülkünde hâkim Mustafâ vü Murtezâ

Lâm elif lâ dimezem men lâ fetâ illâ Ali

Te temennâ eyledim sırrında izhâr eyleyüb

He hilâl levhinde gördüm lâ fetâ illâ Ali

Se sebâtım od u su toprâk u yeldendir benim

Vav vücûdun şehriyem ben lâ fetâ illâ Ali

Cim Cemâl’inle Celâl’in isteyüb kıldım taleb

Nun nihâyet buldu cânım lâ fetâ illâ Ali

Hâ hayâl eyler zebânım âlini yâd etmeğe

Mim Muhammed Mustafâ’dır lâ fetâ illâ Ali

Hı haber verdi Hasen hulk-ı Rızâ etbâına

Lâm letâfet mülki içre lâ fetâ illâ Ali

Dal dilimde Şah Hüseyn-i Kerbelâ’nın mehdi var

Kef kerem kânı Ali’dir lâ fetâ illâ Ali

Zel zelîl et nefsini Zeynel-Abâ’nın aşkına

Kaf karibdir Hakk yolunda lâ fetâ illâ Ali

Rı riyâ etti havâricler Muhammed Bâkır’a

Fe Furât akub dedi kim lâ fetâ illâ Ali

Ze ziyâde kıldı gönlüm Ca’fer’in mahabbetin

Gayn gayrı dimezem ben lâ fetâ illâ Ali

Sîn serhûş eyledi Mûsî-i Kâzım bil meni

Ayn-ı aynımda ayandır lâ fetâ illâ Ali

Şîn Şâh-ı Horâsan İbn-i Ali Mûsâ-er-Rızâ

Zı zuhûr oldu cihanda lâ fetâ illâ Ali

Sad safâ ehli Takî’dir âlem içre gerçi kim

Tı tarîkı gösterir hem lâ fetâ illâ Ali

Dad zamîrim mülküne server Nakî’dir bilmişem

Askerî’nin zikridir hem lâ fetâ illâ Ali

Ya Muhammed Mehd-i Sâhib Zaman Sırr-ı Resûl

Tesbîhim zikrim dilimde lâ fetâ illâ Ali

Ey Hatâyî ger hayât-ı câvidan bulsan nola

Gönlüne mihmân olubdur lâ fetâ illâ Ali

-35-

Erenler cemine her can giremez

Edep ile erkan yol olmayinca

Her kamberim diyen kamber olamaz

Sahin kanberine kul olmayinca

Arama uzakta vardir yakini

Gerçek olan talip bulur hakkini

Yüklemezler sana yolun yükünü

Bükülü kametin dal olmayinca

Sah Hatâyî’m eder bu sirri beyan

Kamil midir cahil sözüne uyan

Bir bastan aglamak ömüre ziyan

Iki bastan muhip yar olmayinca

-36-

Erenler serveri Şâh-ı Velâyet

Aldı mü’minlerin elin eline

Hânedan dostuna eyler hidâyet

Mü’min olanları çeker yoluna

Eğer bende isen Şâh-ı Merdân’a

Ali gibi sen de kalma noksâna

Bir tâlibi pişir, getür meydana

Ezel ebed lâ gelmeye diline

Nasîhattır benden sana emânet

Sâdık emânate etmez hiyânet

Yemek ile içmek içün bir âdet

Kurdu Hakk Arslanı mü’min kuluna

Erenler gittiği yolları gözle

Gözlet bir kâmilin izini izle

Mü’min kardeşlerin aybını gizle

Girmek ister isen rahmet gölüne

Mürşide rehbere eyle itâat

Zâhirde bâtında gözle sadâkat

Muhammed Ali’den kaldı emânet

Bağçe donanınca güller alına

Muhammed Ali kırklara katıldı

Anda varlıkları cümle atıldı

Bir Yahûdiye kul oldu satıldı

İstek Hakk olduğu bundan biline

Şah Hatâyî cennet kapusun açtım

Cömerd olanların dolusun içtim

Bahîl olanları ayırdım seçtim

Bahîlden gayrısı cemde buluna

-37-

Erenlerin erkânına, yoluna,

Tâ ezelden talib oldum, erenler.

Cân ile gönülden durdum, düşündüm,

Bu gün mürşüdümü buldum, erenler.

Cân ile gönülden gezdim aradım,

Hakk'ın dîdârını görmek muradım,

Didar ile mehebbetdir telebim,

Ya bu gün, ya yarın öldüm erenler.

Geçmişem serimdem korkmam ölümden,

Münkir bilmez evliyanın halinden,

Yezid oğlu bir harici elinden

Çok demdir didardan kaldım, erenler.

Sen Hakk'ı yabanda arama, sakın,

Uyduysan kalbine, hak sana yakın,

Âdeme hor bakma, kendini sakın,

Cümlesin ademde buldum, erenler.

Şah Hatâyî'm, erz edeyim hâlimi,

Harc edeyim elde olan vârimi,

Süre süre şaha gedem yüzimi,

Mürvet kabûl eyle, geldim, erenler.

-38-

Evvel ol Allah’ın adı söylenür

Cümle ibâdetin başıdır tevhîd

Pîrim Şeyh Safî’den bize kalmıştır

Sofî kardeşlerin kânıdır tevhîd

Her kim Şeyh Safî’nin emrini tutmaz

Yorulur bu yolda menzile gitmez

Gayrı millet ana i’tibâr etmez

Cümle ibâdetin başıdır tevhîd

Tevhîd ile bitmez işler bitmiştir

Tevhîd ile dünyâ karar tutmuştur

Tevhîd ile tâlib Hakk’a yetmiştir

Dermansız derdlerin dermânı tevhîd

Mürebbîsiz musâhibsiz dâmensiz

İkrârından dönen yanar îmansız

Yakın ihlâs ile çağır gümânsız

Şeyh Safî’nin armağanıdır tevhîd

Can Hatâyî’m tevhîd deryâ denizdir

Tevhîd etmeyenler bizim nemizdir

Pîrim Şeyh Safî’den sermâyemizdir

On İki İmâm‘ın erkânı tevhîd

-39-

Ey ki yoktan bu cihânı var eden Perverdigâr
Yeri sâbit gökleri devvâr eden Perverdigâr

Küntü kenzen âyeti vasfında olmuştur nüzûl
Varlığına Künfekân ikrâr eden Perverdigâr

Cümle bu âlemde sen günden dahi zâhir iken
Dilde dâim adını Settâr eden Perverdigâr

Mü’mine mesken kılubdur bâğ-ı cennât-ı nâim
Münkire kâfir makamın nâr eden Perverdigâr

Cümle eşyâlar gözün der hâb ettin giceler
Gökte kevkebler gözün bîdâr eden Perverdigâr

Üşte doğdu ay ü gün hem gölge saldı âleme
Künfekânın sırrını izhâr eden Perverdigâr

Mısr içinde Yûsuf’u bir kul iken sultân edüb
Derd ile Ya’kub’unu bîdâr eden Perverdigâr

Yunus’u deryâ içinde yutturan bir balığa
Âteşi İbrahim’e gülzâr eden Perverdigâr

Bir kulunu zâr edüb hışm ile fin-nâr-ıs-sekar
Bir kulunu mahrem-i esrâr eden Perverdigâr

Yağdıran deryâya gökten âb-ı nîsan yağmurun
Katresinden lü’lü-i şehvâr eden Perverdigâr

Enbiyâlar cem’ine yazdırdı a’lâ mertebe
Mustafâ’yı cümleden Muhtâr eden Perverdigâr

On İki ma’sûm imamı pîş eden kerâmete
Murtezâ’yı Hayder-i Kerrâr eden Perverdigâr

Lûtf ile ahvâline kılgın Hatâyî’nin nazar
Aşk içinde vâlih-i dîdâr eden Perverdigâr

-40-

Ezel bahar olmayınca

Kırmızı gül bitmez imiş

Kırmızı gül bitmeyince

Sefil bülbül ötmez imiş

Dost bülbüller gelir ötmeye

Güle sarılıp yatmaya

Bağıban gülü satmaya

Gül kadrini bilmez imiş

Gel ey bağban satma gülü

Haramdır parası pulu

Ağlatma sefil bülbülü

Gözyaşını silmez imiş

Yılda bir gün ziyan olur

Dost yoluna talan olur

Bazı insan hayvan olur

Hayvan adem olmaz imiş

Şah Hatâyî‘m ölmeyince

Tenim turap olmayınca

Dost dosttan ayrılmayınca

Dost kadrini bilmez imiş

-41-
Gaibden delil göründü
Dedem hoş geldin hoş geldin
Bizi sevüb sevindirdi
Dedem hoş geldin hoş geldin

İki cân idik birleştik
Mahabbet kapusun açtık
Şükür Dîdâr’a eriştik
Dedem hoş geldin hoş geldin

Üstümüze yol uğrattın
Gevher aldın gevher sattın
Erliğini isbât ettin
Dedem hoş geldin hoş geldin

Bir ağaçta güller biter
Dalında bülbüller öter
Şâhıma bergüzâr gider
Dedem hoş geldin hoş geldin

Böyle Şah Hatâyî’m böyle
Pîrim destur versin söyle
Şâha benden niyâz eyle
Dedem hoş geldin hoş geldin

-42-

Gazîler bu yola riyâla girmen

Yarın anda kıl köprüler kurulur

Hakk kadıdır Muhammed şefâatçi

Cümle mahlûk gelüb onda derilür

Cennet cehennemde mevcuddur ânlar

Od ile türâbdan biçilür donlar

Rehberi emrinde olmayan cânlar

Yüzü dönmüş cehenneme sürülür

Gördüm deyen göze miller çekerler

Ayak altına kızgın saç dökerler

Münkir olanları od’a yakarlar

Mü’minin günâhı bunda sorulur

Her halîfe sancağın çeker gelür

Özün tanıyanlar mürşîdin bulur

Yol gözedir hûri kızları alur

Varır onda obasına derilür

Yol oğlundan bağçenizi sakınman

Yen yedirin yemişiniz koruman

Musâhibsiz yedi adım yürümen

Musâhibi olmayan anda yorulur

Şah Hatâyî tâ ezelden ahdlıdır

Yol oğlu yol yıksa hem günâhlıdır

İkrâr ehli olan cennet ehlidir

İnkâr olanın günâhı sorulur

-43-

Gece gündüz hayaline dönerem

Bir gece rüyama gir Hacı Bektaş

Günahkarım günahımdan bezerem

Özüm dara çektim sor Hacı Bektaş

Yandı bu garip kul nedir çaresi

Yine tazelendi yürak yaresi

Onulmaz dertlere derman olası

Bu senin bendindür sar Hacı Bektaş

Derdimin dermanı yaramın ucı

Dört güruh mevcuttur güruh-i naci

Belinde kemesi başında tacı

Yüzünde balkıyor nur Hacı Bektaş

Sadıkların sıdkı aşığın renci

Pirlerin hem piri gençlerin genci

Hem derya hem sedef hem dür hem inci

Hem umman hem ırmağ göl Hacı Bektaş

Gahi bulut olup göğe ağarsen

Gahi rahmet olup yere yağarsen

Ay mısın gün müsün kandan doğarsen

Ilgıt ılgıt esen yel Hacı Bektaş

Arının yaptığı bala benzersin

Gurbet illerinde gönlün eğlersin

Bend edip kulları yola bağlarsın

Sailin sattığı kul Hacı Bektaş

Derdimend Hatâyî eder niyazı

Ulu Pir katardan ayırma bizi

Bir mahşer günüdür isterem sizi

Muhammed önünde car Hacı Bektaş

-44-

Gel Ali yoluna belî desene

En sonunda gark olursun sele sen

Yetiş bir kerecik eteğinden tut

Deli mi oldun ne uydun ile sen

Ârif isen bir gün seni seslerler

Bülbül deyü gülistanda beslerler

Bir gün seni rehberinden isterler

Kimin izni ile girdin yola sen

Kiminle oturub yahud durursun

Kimden mu’cizât aldın götürürsün

Konma gül dalına hâr bitirirsün

Bağban olmayınca konma güle sen

Özün eğri ise yola zararsın

Derdini yetişmiş dermân ararsın

Maslâhatın nedir şârı sorarsın

Sarraf olmayınca girme şâra sen

Kapudan çıkınca köşe gözetme

İçin karartıp da dışın düzeltme

Şah Hatâyî ötesini uzatma

Mü’min isen bir ikrârda dura sen

-45-

Gel Ali’m yola gidelim

Ali’m kendi yolu ile

Açlar doyar susuz kanar

Leblerinin balı ile

Ali’m bana neler etti

Aldı elim dâra çekti

Üstüme yürüyüş etti

Elindeki dolu ile

İçilmez dolu içilmez

Sevgili dosttan geçilmez

İkisi birdir seçilmez

Has bağçenin gülü ile

Aşı urur devrân döner

Kuş budağa bir dem konar

Doldurmuş dolusun sunar

Ali’m kendi eli ile

Erenler lokması nurdur

Lokmaya elini sundur

Şah Hatâyî’m doğru yoldur

Ali’m kendi yolu ile

-46-
Gel ey Muhammed ümmeti
Bu devlete saâdete
Bu din Muhammed dinidir
Parmak getür şehâdete

Âdem’de Hakk’ı buldular
Âdeme secde kıldılar
Azâzil secde kılmadı
Dolaştı tavk-ı la’nete

Genc-i nihânı bulmuşam
İnsânı halka söylerem
Biz demezin günâh ola
Özü kala kıyâmete

Men hod özümden söylemem
Ol hod söyledir özünü
Dopdolu Hakk’ın sırrıdır
Muhtâcı yok kerâmete

Yarınki gün soracaktır
Konşu hakkını konşudan
Gelmezse canları çıksın
Özü kala kıyâmete

Muhammed Ali dedi kim
Bin yıl toprakta yatmayan
Resâl hadiste buyurur
İnanın bu rivâyete

Miskin Hatâyî burhânı
Böyle buyurdu irfânı
Peygamber’in kavli budur
Gelin peyk-i beşârete

-47-

Gel gönül incinme bizden

Kalsın gönül yol kalmasın

Evvel âhır yol kadimdir

Kalsın gönül yol kalmasın

Erenler bize pusudur

Yalan söyleyen asidir

Bu gerçekler nefesidir

Kalsın gönül yol kalmasın

Bahçede açılan güldür

Hakk'ı söyleyen de dildir

Pes ezelden yol kadimdir

Kalsın gönül yol kalmasın

Başındadır altın tacı

Budur erenler miracı

Keskindir yolun kılıcı

Kalsın gönül yol kalmasın

Ey divane ey divane

Âşık olan kıyar cane

Hatayi'm der taç u hane

Kalsın gönül yol kalmasın

-48-

Gel gönül pirlerin nasihatını

Biz tutalım tutmıyanda nemiz var

Canımıza dostun mahabbetini

Biz katalım katmıyan da nemiz var

Bize diyen bunu böyle demiştir

Bir lokmayı bin can ile yemiştir

Erler bize bir doğru yol komuştur

Biz gidelim gitmeyende nemiz var

Yine hak sendedir sen sana baka

Sen sana bakıp da sen senden korka

İhlas ile niyazımızı Hakk’a

Biz edelim etmeyende nemiz var

Gel Hatayî ikrarımız güdelim

Biz bizi görelim ili nidelim

Harap gönülleri mamur edelim

Biz edelim etmeyende nemiz var

-49-
Gele gönül hoş görelim bu demi
Bu da böyle kalmaya bir gün ola
Kişi çekmek gerek gussayı gamı
Hakk’tan gelür her ne gelse bir kula

Er odur i’tikad ede pîrine
Nazar ede evvel ü âhırına
Elbet yol kadîmdir ilter yerine
Sana kim neylerse salagör yola

Biz de biliriz ki dostu kardeşi
Bulamadım bir kara gün yoldaşı
Dost geçinüp yüze gülen kallaşı
Bahâsıdır satmak gerek bir pula

Her kişi bir hayâl ile eğlenür
Dâim anın gönlünde ol eğlenür
Böyle olur sevdiğim gâh ağlanur
Kimi gördük kıyâmete dek güle

Kârun’u gör bunadı ya buldukça
İnandı felek yüzüne güldükçe
Sen iyilik et durma elden geldikçe
Dediler halk bilmezse Hâlik bile

Gerçek olan kişi dosttan ayrılmaz
Değme kişide hakîkat bulunmaz
Sen seni satsan yedirsen bilinmez
Bu zamanda kimse yaramaz ile

Hatâyî dünyânın ötesi fâni
Bizden evvel bunda gelenler kani
Sanma dâim şad yürüye düşmeni
Bir gün olub nevbet ana da gele

-50-

Gel öğüt vereyim öğüt alırsan

Hizmet eyle gene gülü bulunca

Kervan gider sakın geri kalırsın

Hemen elden koma yolu bulunca

Ölürse de çıkmaz yoldan yol eri

Gerçeklerin elindedir yuları

Göründü seyreyle akan suları

Karışır ummana seli bulursa

Arı oldun her çiçekten alırsın

Balın damızlığın kande bulursun

Yetmiş bin ayete delil olursun

Anlayıp da bu manayı bilince

Dinleyip de bu manayı yazmalı

Her kişi halince kuyu kazmalı

Yedi padişahlık yeri gezmeli

Haline münasip eri bulunca

Sil süpür kalbini sütten beyaz et

Öldürüp nefsini şeytandan arıt

Doksan dokuz ere çıktı Beyazıt

Haline münasip eri bulunca

Şah Hatâyî'm eydür bakma bu hale

Gönlümüzde vardır bir ulu kale

Elif gele ayın gele mim gele

Dertli kullar dermanını bulunca

-51-

Gelüb ihlas ile yola gidenin

Derece gönlünde güman gerekmez

Sil süpür kalbini evin pak eyle

Mü´minin aynası duman gerekmez

Bir kişinin iki yerde eli olsa

Faydesi olmaz Ali oğlu olsa

Müsahibden gizli dalda yeri olsa

Andan sana gelen iman gerekmez

Müsahib mürebbi yolda bir kişi

Dili söyler amma değildir işi

Çünki baş etmezsin tuttuğun işi

Er yükü gevherdir saman gerekmez

Mürebbi müsahib cesedde canım

Mürebbi imanım müsahib dinim

Aşina et yolda ………… kanın

Önü yahşi sonu yaman gerekmez

Can Hatâyî´m eydür düşürdün derde

Zavallı sofudan kalkmıyor perde

Gördün ki bir lokma geldi bir yerde

O lokma çiğ ise yemen gerekmez

-52-

Gevherin geçmeyen yerde

Satma kardaş kerem eyle

Lâ’l taşını çay taşına

Katma kardaş kerem eyle

Gördün bir yerde âşinâ

Her ne dersen öz başına

Yol taşını yol kuşuna

Atma kardaş kerem eyle

Gördünse bir yerde rakîb

Neylersin yüzüne bakıb

Münkiri katâra çekib

Yedme kardaş kerem eyle

Firdevs güllerinden misin

İmâm kullarından mısın

Ali oğlundan mısın

Gitme kardaş kerem eyle

Hatâyî’m çağırır ere

Dünyâ böyle gelmiş zîrâ

Ârif okun abes yere

Atma kardaş kerem eyle

-53-

Gönül ne gezersin seyran yerinde

Alemde her şeyin var olmayınca

Olura olmaza dost deyip gezme

Bir ahdıne bütün yar olmayınca

Yürü sufi yürü, yolundan azma

Elin gıybetine kuyular kazma

Varıp her dükkanda metaın çözme

Yanında mürşidin var olmayınca

Kalktı havalandı gönlümün kuşu

Kavga, gıybet etmek kötünün işi

Üstadın tanımaz bunda her kişi

Anın kim mürşidi er olmayınca

Varıp bir kötüye sen olma nöker

Çarhına değer de dolunu döker

Ne Hüda’dan korkar ne hicap çeker

Bir kötüde namus ar olmayınca

Şah Hatâyî’m edem bu sırrı beyan

Kamil midir cahil sözüne uyan

Bir baştan ağlamak ömredir ziyan

İki baştan muhip yar olmayınca

-54-

Gönül seyranda gezerken

Şah geldi kondu saraya

Hakk’a niyaz ederken

Bir engel düştü araya

Hakk’ın kapusundan girdim

Kendi vücudumu gördüm

Marifet kazanın kurdum

Aşkı kaynatan küreye

Muhabbet haslar hasıymış

Etmeyen Hakk’ın nesiymiş

Sevgi Hakk sevgisi imiş

Erenler ne der buraya

Hele küşadın düşürdüm

Firkat kazanın taşırdım

Marifet aşın pişirdim

Tuzun tattırdım bereye

Hatayî der ihtiyarsız

Neyleyim dünyayı yârsız

Ol alemden bi habersiz

Tuz ekmek ister yaraya

-55-

Gönülleri şâd eyleyen

Hak bir Muhammed Ali'dir

Bu yolda irşâd eyleyen

Hak bir Muhammed Ali'dir

Gönüllere gevher ekenler

Ehl-i Hak özün dökenler

Mîzan terâzu çekenler

Hak bir Muhammed Ali'dir

Biçildi hulle-i kisbe

Cümle âlemin eyisi

Gazîlerin sermâyesi

Hak bir Muhammed Ali'dir

Terâzûsun heng eyleyen

Dört kapuyu deng eyleyen

Küffâr ile ceng eyleyen

Hak bir Muhammed Ali'dir

Balık kursağında yatan

Oynayub hırkatı üten

Gemi gark oldukta tutan

Hak bir Muhammed Ali'dir

Ak deveye binüb giden

Gülzârından yedüb giden

Kırklar ile sohbet eden

Hak bir Muhammed Ali'dir

Hatâyî’m der efendimiz

Hem pîrimiz üstâdımız

Heman bizim murâdımız

Hak bir Muhammed Ali'dir

-56-

Gördüğünü gözün ile

Beyan itme sözün ile

Andan sonra bizüm ile

Olasın mihman didüler

Çık sema'a bile oyna

Silinsin pak olsun ayna

Kırk yıl bu kazanda kayna

Dahi çiğsin yan didüler

Behey Abdal nedir halin

Hakk'a şükret kaldur elin

Kese gör gıybetten dilin

Her kulu yeksan didüler

Şah Hatâyî imdi burda

Uğramış onulmaz derde

Mürşid açınca perde

Gör seni mihman didüler

-57-

Gündüz hayalimde gece düşümde

Ah senin dertlerin İmam Hüseyin

On İki ayların hem sabahında

Dilimde virdim İmam Hüseyin

Hatice, Fatıma Divanda bile

Şehriban geliyor saç yola yola

Ağladıkça çeşmim yaşını sile

Mah yüzüne dökmüş İmam Hüseyin

Yarın iller mahşer derilinceğiz

Sorgu sual orda soruluncağız

Kanlı mektubumuz verilinceğiz

Hesabın görüyor İmam Hüseyin

Asası elinde sancak uğrunda

Gahi mizan gahi sırat yolunda

Muhammed’in sancağının önünde

Mazlum mazlum gezer İmam Hüseyin

Şah Hatâyî’m ne hoş gördün yerini

Kimse bilmez evliyanın sırrını

Muaviye soyunu Mülcem oğlunu

Sürün şu dergahtan İmam Hüseyin

-58-

Hakk’dan bir nidâdır geldi

Yan ey deniz tutuş deyu

Köpüğünden dağlar durdu

Tütününden arş kürs deyu

Arşa direk oldu zârım

Pîre hizmete varalım

Kandilden ayrıldı nûrum

Muhammed’e yoldaş deyu

Can kandilden gevher ister

Gör ki rakîbe ne ister

Yâ Ali kerâmet göster

Kanber sofrayı aç deyu

Sofr-açıldı ni’met oldu

Sundu destisini aldı

Dolandı kapuya geldi

Sefîlim kapuy-aç deyu

Kapudan içeri vardı

Mü’min lere selam verdi

Birine bir neşter urdu

Kırkından kan aksın deyu

Kırkından da kan döküldü

Dürlü bedenler söküldü

Selman bir üzüm getürdü

Ez de Muhammed iç deyu

Muhammed içti esridi

Abdallar samâha girdi

Şemlesin kırk pâre böldü

Kalksın başından tâc deyu

Tâc-ı devlet seri idi

Gül Muhammed teri idi

Veyis emekdârı idi

Yalan söylemen hiç deyu

Yalanlar anda mat oldu

Ali’nin sırrı zât oldu

Muhammed Mi’râc-atıldı

Dur hey mübarek taş deyu

Taş anda muallak durdu

Hacılar devâha indi

Arafat’tan bir koç geldi

İsmail’e kurbân deyu

Arafat koçu meledi

Arşı Cennet’i eledi

Şah Hatâyî’m bile idi

Her kardeşe yoldaş deyu

-59-

Hak Teâlâ Cebrâil’e

Cebrâil’im gelsün dedi

Varın söylen Halîl’ime

Ahdi yerin bulsun dedi

Yine geldi bayram ayı

Titirer Halîl’in canı

Yavrum İsmail’im seni

Hakk’a kurbân demiş dedi

Hak kabûl ederse meni

Ata sen hiç çekme gamı

Koç kuzu kurbân olmazsa

Serim Hakk’a kurbân dedi

Çıkın bakın da zevâlden

Yönün çevirmiş kıbleye

Belki telâş verem ata

Ellerim bağlasın dedi

Ellerin bağla bağladı

Anâsı uğrun ağladı

Yetmiş yedi kere çaldı

Kessene hey zâlim dedi

Bıçak dedi hâşâ hâşâ

Niçün çaldın meni taşa

Taşı kestim baştan başa

Kesmem İsmail’i dedi

İsmail kalktı uyandı

Boyunca nûra boyandı

Yâ Halil nice dayandı

Yavrum İsmail’im dedi

Kurbânı gönderdi delil

Cebrâil önünce gelür

Men senden cömerdim Halil

Kaldır İsmail’i dedi

Ağlar iken gülüştüler

Göz yaşların siliştiler

Hep döşendi Peygamberler

Koç etini bölüştüler

Hatâyî’m bayramda kurbân

Ola derdlilere dermân

Sırâtı geçmeye insân

Korkmasın kullarım dedi

-60-

Hakikat bir gizli sırdır

Açabilirsen gel beri

Küfr içinde iman vardır

Seçebilirsen gel beri

Açıldı cennet kapusu

Lal-ü gevherdir yapusu

Kıldan incedir köprüsü

Geçebilirsen gel beri

Canımız melek canıdır

Tenimiz Selman tenidir

İçtiğim aslan kanıdır

İçebilirsen gel beri

Pirimden öğüt almışam

Üstadımdan ders almışam

Men kanadım bağlamışam

Uçabilirsen gel beri

Men bağçelerin gülüyem

Ayn-ı cem bülbülüyem

Kırk kapunun kilidiyem

Açabilirsen gel beri

Şah Hatâyî’m eydür heman

Dağları bürüdü duman

İşte İncil, işte Kur’an

Seçebilirsen gel beri

-61-

Hatâ ettim Hudâ içün bağışla

Muhammed Mustafâ içün bağışla

Safî nesli Cüneyd ü Hayder oğlu

Aliyy’ül-Murtezâ içün bağışla

Hasen aşkı ile meydâna girdim

Hüseyn-i Kerbelâ içün bağışla

İmâm Zeynel-Abâ Bâkır ü Ca’fer

İmâm Kâzım Rızâ içün bağışla

Severem Şah Takî vü hem Nakî’yi

Hasen Asker livâ içün bağışla

İmâm Mehdî eşiğinde kul olan

Ol eşikte velâ içün bağışla

İmamlar nûr olubdur ey Hatâyî

Ki ol nûr-i Hudâ içün bağışla

-62-

Hû diyelim gerçeklerin demine

Gerçeklerin demi nurdan sayılur

On İki İmâm katârına uyanlar

Muhammed Ali’ye yârdan sayılur

Üç gün imiş şu dünyânın safâsı

Safâsından artık olur cefâsı

Gerçek erenlerin nutku nefesi

Biri kırktır, kırkı birden sayılur

İhlâs ile gelen bu yoldan dönmez

Dost olan dostuna ikilik sanmaz

Eri hak görmeyen Hakk’ı da görmez

Gözü bakar ammâ körden sayılur

Gerçek âşık menzilinde durursa

Çerağ gibi yanub yağı erirse

Eksiklüğü kendisinde bulursa

O da erdir yine erden sayılur

Şah Hatâyî’m eder Bağdad’dır vatan

İkilikten geçüb birliğe yeten

Erenler yanında kîl ü kâl tutan

Yolu dikenlidir hârdan sayılur

-63-

İçmişem bir dolu olmuşum ayık

Düşmüşüm dağlara olmuşum geyik

Sana derim sana sürmeli geyik

Kaçma benden kaçma avcı değilim

Avcı değilim ki düşem izine

Kaça kaça kanlar indi dizine

Sürmeler mi çektin kömür gözüne

Kaçma benden kaçma avcı değilim

Sana derim sana geyik erenler

Bize sevda sana dalga verenler

Dilerim Mevla'dan onmaz vuranlar

Kaçma benden kaçma avcı değilim

Eyder Şah Hatâyî'm uçan kaçandan

Zerrece korkmazız bu tatlı candan

Gidip da'vac' olma atana benden

Kaçma benden kaçma avcı değilim

-64-

İkilikle sakın girme meydana

İkinin birisi pirim Ali´dir

Derdinin mübtelasıyam ben anın

Edna kulum padişahım Ali´dir

Sadıkların sıdkı aşıkın renci

Pirlerin piridir gençlerin genci

Hem deryadır hem sadeftir hem inci

Lal ile mercanım dürrüm Ali´dir

Zülfikar ü kemer vardır belinde

Gazileri yürür sağ u solunda

Münadi Muhammed mi´rac yolunda

Arslanım kaplanım şirim Ali´dir

Aşıklar aşk ile kendüyü yakar

Münafıklar gönül Ka´be´sin yıkar

Erenlerin yolu Ali´ye çıkar

Başımdaki tac-ı sırrım Ali´dir

Hatâyî Yezid´e hiç verme aman

Alemde neslini kese gör heman

Bulut içinde gizlendi bir zaman

Bu dünya yoğ iken varım Ali´dir

-65-

İkrâr verdim dönmem Elest bezminden

Mürîdim ikrârı îmândan aldım

Başka seyrân gördüm kendi özümden

Bu mahabbeti ben Merdân’dan aldım

Nâr ü bâd ü hâkden halk oldum

Kendi kendim ana rahminde buldum

Müddet tamâm oldu dünyâya geldim

Bu ibret nümâyı cihândan aldım

Bildiğim unuttum eylerem feryâd

Derdim budur dil yok isteyem imdâd

Tekrar yine ta’lîm etti üstâd

Dersimi mekteb-i irfândan aldım

Can gözü gafletten açıla düştü

İkilik perdesi seçile düştü

Kudret hazînesi açıla düştü

Cevâhiri kân-ı mercândan aldım

Bu bir gizli sırdır her cân duyamaz

Ehl-i aşkın katârına uyamaz

Değme cevher fürûş bahâ koyamaz

Bu dürr ü yektâdır ummândan aldım

Bu aşk ki görünmez bilmem nedendir

Esrâr-ı mahabbet gizli yerdedir

Gerçeğe ayândır bize perdedir

Hakîkati Şâh-ı Merdân’dan aldım

Gel düşünme akla sığmaz bu ilim

Kudret hazînesi miftâhı dilim

Bir ulu dergâha ulaştı yolum

Bilmeyen sanur ki dükkândan aldım

Âh edüb utandım kendi sözümden

Mest olub türâba düştüm özümden

Kanlı yaş akıttım iki gözümden

Mâcerâyı çeşm-i giryândan aldım

Mûsâ-ya tecellî göründü Tûr’dan

Mest olub aklını şaşırdı sırdan

Enel Hak sırrını aldım Mansûr’dan

Mahabbet kemerin erkândan aldım

Mü’minler bulurlar oddan necâtı

Budur mü’min lerin elde berâtı

Mi’rac dan indirdi savm ü salâtı

Hak bilür Hazret-i Sultân’dan aldım

Şerîat sancağı geldi dikildi

Tarîkat yolunda dürler saçıldı

Ma’rifet deryâsı taştı döküldü

Hakîkati pîr ü pîrândan aldım

Hakîkat yolunda gör savaşımı

Akıttım gözümden kanlı yaşımı

Pîrler eşiğine koydum başımı

İcâzet ol demde meydândan aldım

Hak budur sözüme hile katmazam

Herkese bu sırrı ayân etmezem

Kıymeti bilinmez yerde satmazam

Ben bu nasîhatı bir cândan aldım

Çalış bir girdâbın çık yöresine

Dermân gizlenübdür derd arasına

Merhem sarılır mı aşk yarasına

Bu ilm-i hikmeti Lokman’dan aldım

Âlem baştan başa bir seyrangâhtır

Gir gönül şehrine gör ne dergâhtır

Bir gizlice sırdır kudretullâhtır

Yazılmış defter ü dîvandan aldım

Terk ü tecrid oldum döktüm kabâyı

Eğnime giyindim şâl ü abâyı

Bana sorun kimden aldım yasayı

İsmâil’e inen kurbandan aldım

Dünyâdan el çektim erkândır işim

Çeşm ile bürhândır dökülür yaşım

Sizlere hediye eldedir başım

Ol yeşil yaprağı Selmân’dan aldım

Gerçi Hatâyî’yem günâhım çoktur

Kalbimde benlikten bir eser yoktur

İncîl, Tevrât, Zebûr dört kitab haktır

Lezzeti âyât-I Fürkân’dan aldım

-66-

İptidadan yol sorarsan

Yol Muhammed Ali'nin dir

Yetmiş iki dil sorarsan

Dil Muhammed Ali'nin dir

Gece olur gündüz olur

Cümle alem dümdüz olur

Gökte kaç bin yıldız olur

Ay Muhammed Ali'nin dir

Varma Yezid'in yanına

Çirki dokunur tenine

Lanet Yezid'in huyuna

Can Muhammed Ali'nin dir

Ali Yezid den seçilir

Aleme rahmet saçılır

Evvel baharda açılır

Gül Muhammrd Ali'nin dir

Gökten rahmetler saçıldı

Mümin olanlar seçildi

Ab-ı kevserler içildi

Dem Muhammed Ali'nin dir

Varma Yezid meclisine

Kulak verme hiç sesine

Satır Yezit ensesine

Seyf Muhammed Ali'nin dir

Hatâyî oturmuş ağlar

Diline geleni söyler

Top olmuş ortada döner

Nur Muhammed Ali'nin dir

-67-

Kahrına küfrüne cümle dayandım

Evvel ikrar verüb dönen gelmesün

Rengi boyasına cümle boyandım

Bu renklere boyanmayan gelmesün

Rengine boyandım men candan içtim

Nice canlar ile kondum konuştum

Muhabbet eyledim candan seviştim

Muhabbeti küfür sayan gelmesün

Muhabbet eyledim sevdim yarimi

Harc eyledim elde olan varımı

Bir asilzadeyle et pazarını

Ettiği pazardan dönen gelmesün

Gerçek imiş serseriye gelmeyen

Er odur ki ikrarından dönmeyen

Kalbinde gönlünde riya saymayan

İkilik gömleğin giyen gelmesün

Günahkara tarik sitem kodular

Meydana gelene kırklar dediler

Dostu dosttan seçiverin dediler

Efsane sözlere uyan gelmesün

Şah Hatâyî eder bu doğru yoldur

Doğru yoldur bu hem aşk makamıdır

Eksiğe kalmayan pirim Ali´dir

Kalbinde şüphesi olan gelmesün

-68-

Karşıki karlıca dağı gördün mü

Yoldurmuş eyyâmın eriyüb gider

Akan sulardan sen ibret aldın mı

Yüzünü yerlere sürüyüb gider

Kadîr’sin hey ulu Şâh’ım Kadîr’sin

Her nereye baksam anda hazırsın

Üstümüzde dört köşeli çadırsın

Cümlemizi birden bürüyüb gider

Sıra sıra gelen ol ulu kuşlar

Sırlı olur yakmaz anı güneşler

Evvel ezel meyva veren ağaçlar

Anlarda kalmayub çürüyüb gider

Derindir bizim deryâmız boylanmaz

Bin bir kelâm desem biri anlanmaz

Kişi ikrârsız yulara bağlanmaz

Yuları koynunda yürüyüp gider

Şah Hatâyî’m söyler sözü özünden

Dervişlerin sakınuptur gözünden

Olur olmaz münkirlerin sözünden

Esriyib gönlümüz farıyıb gider

-69-

Kıble tarafından bir yıldız doğdu

Şevki on sekiz bin aleme urdu

Yezidler mümini üstüne aldı

Hacem hayırlısın yazsun kaleme

Yine kudretinden bir güneş doğdu

Gökteki melekler secdeye indi

Mehdi´nin sadası bağrımı deldi

Zülfikar Kanber´den çıkar ademe

Şahım gelir sağa sola bakınur

Şah hısmından gökte melek sakınur

Allah deyu ism-i a´zam okunur

İki rekat namaz vardır kılana

Şah Hatâyî yine varayım derse

Varayımda hacı olayım derse

Bu sırrın aslına ereyim derse

Mürşid eşiğini bekler biline

-70-

Kırklar meydanına vardım

Gel beru ey cân dediler

İzzet ile selâm verdim

Gel işte meydân dediler

Kırklar bir yerde durdular

Otur deyu yer verdiler

Önüme sofra yazdılar

El lokmaya sun dediler

Kırkların kalbi durudur

Gelenin kalbin arıdır

Gelişin kanden beridir

Söyle sen kimsin dediler

Gir semâa bile oyna

Silinsün açılsun ayna

Kırk yıl kazanda dur kayna

Dahi çiğ bu ten dediler

Gördüğünü gözün ile

Söyleme sen sözün ile

Andan sonra bizim ile

Olasın mihmân dediler

Düşme dünyâ mihnetine

Tâlib ol Hak hazretine

Âb-ı zemzem şerbetine

Parmağını ban dediler

Şah Hatâyî’m nedir hâlin

Hakk’a şükr et kaldır dilin

Gaybetten kese gör dilin

Her kula yeksân dediler

-71-

Kudret kandilinde parlayup duran

Muhammed Ali’nin nûrudur vallah

Zuhûra gelüp de küffârı kıran

Elinde Zülfikar Ali’dir billâh

Elinde Zülfikar altında Düldül

Önünde Kanber’i dilleri bülbül

Hazret-i Fâtıma cennette bir gül

Anı Ali’ye Verdi Habîbullah

Zuhûra geldiler Hasen Hüseyin

Anların nûrundan ziyâlandı din

Kırklara buluştu Zeynel Abidin

Tutarız yasını hasbeten billâh

Muhammed Bâkır’dan Ca’fer-i Sâdık

Şâhım Mûsa Kâzım Rızâ’yı dedik

Tarikat eliyle cismimiz yuduk

Hak dedi mü’minin kalbi Beytullah

Takî, Nakî On İki İmam cânı

Hasen-i Askerî Cem’in sultânı

Elinde hücceti sâhib zamânı

Sıdk ile dileriz gönderir Allah

Hatâyî’m teslim et özün üstâza

Elinde Zülfikâr hem ehl-i gazâ

Bin bir dondan baş gösterdi Murtezâ

Bir mürşid belinden geldik eyvallah

-72-

Lâmekân ilinden misâfir geldim

Şu fenâ mülküne bastım kademe

Nerenin selâmın getürdün dersen

Şu fenâ mülküne gelüb bu deme

Şu fenâ mülküne gelüb giderken

Sarvân olub bin bir katar yederken

Yoğurub çamurum balçık ederken

Şecerimle su taşıdım Âdem’e

Âdem’den önce Âdem çok geldi gitti

Mülk sâhibi bu cihânı halk etti

O yuğurdu yaptı hem o yarattı

Yedi kez emeğim geçti bu deme

Ben bu dam içinde ırmağ akıttım

Celâlimden âdemoğlun kakıttım

Muhkem tuttum kalb evimi berkittim

Anın içün İblis girmez kubbeme

Şu fenâ mülküne gelüb yetmeden

Ekilüben can tohumu bitmeden

Kaldırub binâsın tamâm etmeden

Arş altında yönüm döndüm kıbleme

Be kıblemi kıblem beni bilübdür

Evliyâ enbiyâ andan olubdur

Ben bilürem anam benden gelübdür

Ol vakitte nikâh kıydım babama

Ben hocamı kucağımda büyüttüm

Kudret meyin emzik verüb avuttum

Ders verüben ben hocamı okuttum

Dört kitabdan ders verirdim hocama

Ben obam içinde mekânda iken

Muhammed’le bile mi’racda iken

Mûsâ’la doksan bin kelâmda iken

Doksan bin ilmi koydum abama

Ben obam içinde bâkî can idim

Ali idim, din idim, imân idim

Kendisi Hakk idi ben zindân idim

Şimdi gelmiş sultan olmuş obama

Şükr olsun Hatâyî sırdır sözlerim

Aşk âteşin derûnumda gizlerim

Günden ayan aslâ görmez gözlerim

Âhır kârdan bu yazıldı adıma

-73-

Men anı bilmişem kavl-i Huda´dır

Anınçün okuram la´net Yezid´e

Yezid´e la´net etmek hem sezadır

Anınçün okuram la´net Yezid´e

Cihan fahri Muhammed Mustafa´dır

Aliy-yel-Murteza şir-i Hüda´dır

İmamım çün Hasan Hulk-i Rıza´dır

Anınçün okuram la´net Yezid´e

Hüseyn-i Kerbela´dır dürr ü gevher

İmam Zeyn-el-aba´dır sırr-ı Hayder

Muhammed Bakır oldu pak server

Anınçün okuram la´net Yezid´e

İmam-ı Ca´fer´in men kemteriyem

Kazım´ı sevmeyenlerden beriyem

Ali Musa Rıza´nın kanberiyem

Anınçün okuram la´net Yezid´e

Taki gönlümde imanım olubdur

Naki sırrımda sultanım olubdur

Canımda Askeri mihman olubdur

Anınçün okuram la´net Yezid´e

Muhammed Mehdi´dir alemde şahım

Dün ü gün öldürür hem secdegahım

Hatâyî´yem Ali´dürür penahım

Anınçün okuram la´net Yezid´e

-74-

Men dahi nesne bilmezem

Allah bir Muhammed Ali

Özüm gurbete salmazam

Allah bir Muhammed Ali

Anlar birdir bir olubdur

Yerden göğe nûr olubdur

Dört köşe sır olubdur

Allah bir Muhammed Ali

Mü’min Müslim etek tutar

Bir gölünde mekân tutar

Hû deyicek gelür yeter

Allah bir Muhammed Ali

İki yavru var yuvada

Muallâk döner havada

Dağda deryâda ovada

Allah bir Muhammed Ali

Bindikleri burakdürür

Yaktıkları çırakdürür

Yerden göğe direkdürür

Allah bir Muhammed Ali

Anlar bir kılağuz işler

Her dem doğru yola başlar

Üçler beşler ile işler

Allah bir Muhammed Ali

Hatâyî bu yolda serdir

Serin verenler de erdir

Ayda sırdır günde nurdur

Allah bir Muhammed Ali

-75-

Men dervişem diye göğsün gerersin

Hakk’ı zikr etmeğe dilin var mıdır

Kendini görsene ilde ararsın

Hâlin hâl etmeğe hâlin var mıdır

Bir gün balık gibi ağa sararlar

Mürşidden rehberden haber sorarlar

Tütsü yakub köşe köşe ararlar

Men arıyım dersin balın varmıdır

Derdli olmayanlar derde yanar mı

Sâdık derviş ikrârından döner mi

Her bir uçan gül dalına konar mı

Men bülbülüm dersin gülün var mıdır

Şah Hatâyî senin derdin deşilmez

Derdi olmayanlar derde duş olmaz

Mürşidsiz rehbersiz yollar açılmaz

Mürşid eteğinde elin var mıdır

-76-

Men dervişem deyen kişi

Evvel neden geçmek gerek

Bilisini terk eyleyüb

Rızâ ile uçmak gerek

Aşk tavasında kavrulup

Yanub kül olup savrulup

Benlik duvarın devirüp

Hakk’tan yana geçmek gerek

Ko kalsun arada kalan

Menzile varamaz yalan

Tâliblere rehber olan

Müşkilleri seçmek gerek

Deli gönül murâd ilen

Yanar yüreğim od ilen

Şah Hatâyî’m bu vird ilen

Gamlı gönlü açmak gerek

-77-

Muhammed Ali´nin kurduğu yoldur

Ak üstünde ağı görebilürsen

Tanıyan itikad söyleyen dildir

Hakikat bahrine dalabildinmi

Gel derler de seni Cem´e çekerler

Evvel bildiğin yabana atarlar

Andan sonra yularından tutarlar

Yettikleri yere varabilürsen

Özü Mervan olan ummana dalmaz

Özü Hak´ka vasıl olan can ölmez

Mü´minin hisabı yarına kalmaz

Bunda sualini verebilürsen

Yola beli diyen can ulu olur

Kaynar kudret küresinden eli olur

Dünyada ahrette doğru yol olur

Verdiğin ikrara durabilürsen

Teslimiyet seni yola götürür

Eksik olan işlerini bitürür

Bir kardaşın olub Hak´ka götürür

Özünden Mervan´ı sürebilürsen

Evvel ipdidadan musahib bulup

Mürebbi yanında pişip hal olup

Üstad nazarında yanup kül olup

Külli varlığını verebilürsen

Şah Hatâyî´m eydür yola götüren

Yerini bekleyib posta oturan

Talibi rehberdir Hak´ka yetüren

Cennette Rıdvan´ı görebilürsen

-78-

Muhammed Ali'den kurulu yoldur

Evvel rehberinden kaçana lanet

Evvel ikrar verip sonra dönene

Yapıştığı elden kaçana lanet

Erenler bu yolda hazırdır hazır

Musahip levnini defterden kazır

Gerekse eylesün bin kere özür

Onlar gibi yiyüp içene lanet

Aklını beğenüp ikrarın koyup

Kalkup havalanup nefsine uyup

Teberra gömlegün eynine giyup

Azazil yurduna göçene lanet

İblis gibi iller aybına bakup

Kendünü gözgöre odlara yakub

Eliyle boynuna ilmegün takup

Gaybet edup sırrı açana lanet

Beğenmeyup erenlerin sözünü

Benlik yurduna kondurmuş özünü

Hak kapudan döndürmüştür yüzünü

Azazil donunu giyene lanet

Arifler böyle dediler uluya

Azazil neylesün kalbi doluya

Teberra okundu yanlış bilüye

Kendi bilüsüne uçana lanet

Hatâyî'm der bir veliyim yoluyla

Sultanın sohbeti her dem kuluyla

Gönülde kibr olup soğuk dil ile

Özün muhabbetten seçene lanet

-79-

Muhammed Ali’nin gittiği yola

Biz dahi gidelim yorulmayalım

İmâmlar defterine kayıd olalım

Bir gayri defterde bulunmayalım

Allah bir Muhammed hak Tanrı birdir

Erenler üstünde balkır bir nurdur

Cennet-i A’lâ’da bir dergâh vardır

Biz de ol dergâhtan ayrılmayalım

Sevdiğimiz bizim anlar da bilsün

İnsâf ehli olan insâfa gelsün

Bir olsun birlik olsun dirlik olsun

Biz gittiğimizden ayrılmayalım

Kaba saba olsun heman yük olsun

Arıdalım gönül evi pâk olsun

Şah Hatâyi’m nefesimiz hak olsun

Biz nefesimizden ayrılmayalım

-80-

Muhammed Ali’nin aldım elini

Hak deyip tuttuğum elden ayrılmam

On İki İmâm’ın tuttum yolunu

Hak deyip tuttuğum yoldan ayrılmam

Mürşidin nefesi Hakk nefesidir

Mürşid sözün tutmayanlar âsidir

Mürşidin rızâsı Hakk rızâsıdır

Hak deyüp tuttuğum yoldan ayrılmam

Mürşidin gittiği velî yoludur

Gitme dediğine gitmemelidir

Zâhir, bâtın da Muhammed Ali’dir

Hakk deyüb tuttuğum yoldan ayrılmam

Hakk erenler bir araya gelirse

Cümle âşıklara nasib verilse

Âşikâre Hakk gözüyle görülse

Hakk deyüb tuttuğum yoldan ayrılmam

Şah Hatâyî’m Hakk bil tuttuğun eli

Zâhirde bâtında Hakk gördü onu

Gerçek erenlerden aldın haberi

Hakk deyüb tuttuğum yoldan ayrılmam

-81-

Muhammed Ali’yi candan sevenler

Yorulub yollarda kalmaz inşallah

İmam-ı Hasan’ın yüzün görenler

Hüseyin’den mahrûm olmaz inşallah

İmam-ı Zeynel’den bir dolu içen

İmam-ı Bâkır’dan kaynayub coşan

Sıdk ile İmam Ca’fer’e ulaşan

Bundan özge yola sapmaz inşallah

İmam-ı Mûsâ’dan gelen erenler

Can baş fedâ edüb cemler görenler

İmam-ı Rızâ’ya zehir verenler

Dîvanda şefâat bulmaz inşallah

Bir gün olur okuturlar defteri

Şah oğlunun elindedir teberi

Uyanırsa Takî, Nakî, Askerî

Açılan gülümüz solmaz inşallah

Hatâyî der bu iş bir gün bitere

Özünü katagör ulu katara

Mehdî şevki bi cihânı tutara

Şah oğluna sitem olmaz inşallah

-82-

Mümin müslüm gelin seyrân edelim

Muhammed Ali’nin göçü geliyor

Keselim ciğeri biryân edelim

Muhammed Ali’nin göçü geliyor

Men de bellü deyem anın ucunu

Nûr ile doldurmuşlardır içini

Cennete doğru çekerler göçünü

Muhammed Ali’nin göçü geliyor

Nûra gark olmuş Fatma Ana’nın saçı

Al yeşil bezenmiş cennetin içi

Sevdiğini almış çekiyor göçü

Muhammed Ali’nin göçü geliyor

Yanı sıra yüz bin evliyâ bile

Mü’min Müslim ana devaha ine

Kubbesinin üstü güvercin kona

Muhammed Ali’nin göçü geliyor

Ali Muhammed’dir Muhammed Ali

Devâh eder ana cümlenin vârı

Âlemler serveri anlar Hatâyî

Muhammed Ali’nin göçü geliyor

-83-

Murtezâ Ali’yi candan seversen

Aç can gözünü gafletten uyandır

Musâhibsiz ile durub oturma

Bir içim su verse küllî ziyandır

Rehberin önünde pîre uyuldu

Yalan gerçek şu meydânda duyuldu

Varlığından geçen üstâd sayıldı

Hakk bilür ötesi şâha ayândır

Gittiği yolun edebin sakınan

Yalan gerçek şu meydanda dokunan

Her cemiyette teberrâ okunan

Ali sırrı cümle nâsa beyândır

Can gözü örtüktür Hakk’ı göremez

Üstâdın yoluna doğru varamaz

Cemiyette süâlimi veremez

Hâli yoktur dört kapuda yabândır

Şah Hatâyî yeri göğü yaradan

Men akdan okudum bilmem karadan

Sürün çıksın hal bilmezi aradan

Mümin müslim al rengine boyandır

-84-
Mürşidlikten size budur erenler
Her ne ister menzil nere buluna
Güneş gibi tulû’ ede burcundan
Ay ile gün doğub anda doluna

Mürşid oldur tâlibini pişire
Elin alub azmaklıktan devşire
Günde bin kez teber vursa başına
Lâ demeye ver nasîbin alana

Tâlib deme pîr yanında utana
Tâlib denmez pîr yanında ötene
Gümân ile yatur olsa siteme
Yuma anda murder gönder sinine

Pîr oldur ki pir yurdunda otura
Tâlibin noksan yerini yetüre
Tesellî verüben yola getüre
Eriştire dört kapunun hepine

Hatâyi’yem çâr köşeyi gezerem
Aşk kitâbın okuyuben yazarem
Mürşidine kec bakandan bîzârem
Ne çağıram ne hod varam yanına

-85-

Ne dinlersin dervişleri

Dervişlerde dem bulunur

Bekle Hakk'ın eşiğini

Derdine derman bulunur

Eğer oldun ise haste

Var derdine derman iste

İhlaslı gidersin dosta

Ölürsen de can bulunur

Alçağa indir özünü

İn türaba sür yüzünü

Pişir de söyle sözünü

Arasında çiğ bulunur

Bahri isen ummana dal

Sarraf isen gir gevher al

Merdan isen meydana gel

Meydanda merdan bulunur

Şah Hatâyî'm özün takın

Sırrını ladinden sakın

Kudretinden değen okun

Yaresine em bulunur

-86-

Ne yitirdin ararsın sen burada

Gel ey tâlib özün kul eyleyi gör

Yoklamada bile olup sırada

Gel ey tâlib özün kul eyleyi gör

Mîzânını kend-elinle tartarsın

Gözünle gördüceğini örtersin

Bu dîvandan ol dîvana irtesin

Gel ey tâlib özün kul eyleyi gör

Sen özünü rehberine berk eyle

Ma’rifete üç yüz altmış ağ eyle

Kırk makamı dört kapıda fark eyle

Gel ey tâlib özün kul eyleyi gör

Hatâyî der üç dürlüdür velîlik

Düşmüşlerin elin almak Ali’lik

Türâba yüz sürmekle olur ululuk

Gel ey tâlib özün kul eyleyi gör

-87-

Neylerem ol cenneti içinde didar olmasa

Koy anı virane kalsun bağçede yar olmasa

Gaflet ehli kaldı hakdan şöyle bil kim bî nasib

Kande didarı görür ol bunda bidar olmasa

Dünyede aşık olan geydi melamet donunu

Her yeten aşık olur mu derd ana kâr olmasa

Aşıkın meydanda başı top yerine çalınur

Başını meydane koymaz kim ki serdar olmasa

Doğruluk dost kapusudur doğru gel gir bu yola

Eğri meydanda utanur bunda ikrar olmasa

Ey Hatâyî cevheri harc eyleme nadana sen

Cevherin kadrini bilmez ger hırîdâr olmasa

-88-

Önüme bir çığır geldi

Bir ucu var şâr içinde

Atarları dükkân açmış

Her ne dersen vâr içinde

Gir dükkâna Pazar eyle

Hışmı yenip hazer eyle

Aya güne nazar eyle

Ay Muhammed nûr içinde

Ay Ali’dir gün Muhammed

Üç yüz altmış altı âyet

Balıklardır suya hasret

Çarhı döner göl içinde

Kudretinden verdi balı

Bahânesi oldu arı

Men kılarım âh ü zârı

Arı inler bal içinde

Can Hatâyî’m adın hezâr

Aynımızda ak yazılar

Tâlibler pîrin arzular

Bülbül oynar gül içinde

-89-

Övmüşde yaratmış kendi nurundan

Padişah eylemiş ilin üstüne

Cemalini gördüm salavat verdim

Cığalar sokunmuş serin üstüne

Vallahi Kur’an’dır senin sözlerin

Yasin’i şeriftir iki gözlerin

İnna Fetehna’lık güzel yüzlerin

Vessaha inmiştir halin üstüne

Kirpikler altında benler düzüldü

İkrarından dönen Hak’tan üzüldü

Ak göğsünde Hüvel-Himmet yazıldı

Veş-Şems inmiştir dalın üstüne

Alnımızda yazılı böyle bir yazı

Mümin Müslim Hakk’a eyler niyazı

Besmeleyle okunur Elham suresi

Okudum da geldim yolun üstüne

Şah Hatâyî’m eyder Şem’i çırası

Errahman’dır iki kaşın arası

Besmeleyle okunur Elham suresi

Okudum da geldim ölün üstüne

-90-

Sabah oldu kutlu günler doğuyor